Επίδραση της υπερεπάρκειας του βορίου σε φυτά ιαπωνικής μουσμουλιάς (δεσπολιάς, μεσπιλιάς): συγκεντρώσεις βορίου σε επιμέρους φυτικά τμήματα, ανατομικά χαρακτηριστικά φύλλων και βλαστών

Ερευνητική εργασία

Π. Τσιάντας, Ι. Παπαδάκης, Ο. Γερογιάννης και Κ. Φασσέας, 2016, Επίδραση της υπερεπάρκειας του βορίου σε φυτά ιαπωνικής μουσμουλιάς: συγκεντρώσεις βορίου σε επιμέρους φυτικά τμήματα, ανατομικά χαρακτηριστικά φύλλων και βλαστών, Πρακτικά 27ου Πανελλήνιου Επιστημονικού Συνεδρίου της Ελληνικής Εταιρίας της Επιστήμης των Οπωροκηπευτικών, 28-29 Σεπτεμβρίου 2015, Βόλος, Τόμος Α, 131-134.

Περίληψη

Σκοπός της παρούσας εργασίας ήταν να μελετηθούν οι επιδράσεις της υπερεπάρκειας του βορίου (Β) στην κατανομή του βορίου σε επίπεδο φυτού αλλά και στην ανατομία των φύλλων και των βλαστών της ιαπωνικής μουσμουλιάς. Πραγματοποιήθηκαν δύο υδροπονικά πειράματα. Στο πρώτο χρησιμοποιήθηκαν σπορόφυτα ηλικίας ενάμιση έτους που ποτίζονταν με πλήρη θρεπτικά διαλύματα με 25 μΜ Β (μάρτυρας) ή 400 μΜ Β (υπερεπάρκεια βορίου). Αφού εμφανίστηκαν τα πρώτα συμπτώματα τοξικότητας βορίου στο φλοιό του ανώτερου τμήματος των βλαστών, τα φυτά χωρίστηκαν σε ρίζα, φύλλα κορυφής βλαστού, φλοιό κορυφής βλαστού, ξύλο κορυφής βλαστού, φύλλα βάσης βλαστού, φλοιό βάσης βλαστού και ξύλο βάσης βλαστού. Ακολούθως προσδιορίστηκαν οι συγκεντρώσεις του βορίου στα τμήματα αυτά. Για το ανατομικό κομμάτι της μελέτης πραγματοποιήθηκε δεύτερο πείραμα, σε σπορόφυτα ηλικίας τριών ετών που ποτίζονταν επίσης με 25 ή 400 μΜ Β. Όταν τα συμπτώματα τοξικότητας βορίου στους βλαστούς ήταν έντονα, ελήφθησαν δείγματα φύλλων και βλαστών και εξετάστηκαν σε μικροσκόπιο φθορισμού. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, η συνολική ποσότητα βορίου ανά φυτό στην επέμβαση 400 μΜ Β ήταν γύρω στα 27.000 μg ενώ στα φυτά του μάρτυρα περί τα 3.000 μg. Σημαντικά μεγαλύτερες συγκεντρώσεις βορίου καταγράφηκαν σε όλα ανεξαιρέτως τα φυτικά τμήματα υπό συνθήκες υπερεπάρκειας βορίου σε σχέση με το μάρτυρα. Στο μάρτυρα, οι συγκεντρώσεις του βορίου στα επιμέρους φυτικά τμήματα ακολούθησαν την εξής αύξουσα σειρά: ξύλο βάσης < ρίζα, φύλλα βάσης, ξύλο κορυφής < φλοιός βάσης, φύλλα κορυφής, φλοιός κορυφής. Η αντίστοιχη σειρά στην επέμβαση 400 μΜ Β ήταν: ξύλο βάσης < φύλλα βάσης < ρίζα, φύλλα βάσης, ξύλο κορυφής < φλοιός κορυφής, φύλλα κορυφής. Επομένως, στην ιαπωνική μουσμουλιά το βόριο είναι ευκίνητο στοιχείο, αφού έχει την τάση να συσσωρεύεται στο φλοιό του βλαστού και στα νεότερα φύλλα των φυτών. Μάλιστα, τα συμπτώματα της υπερεπάρκειας βορίου εμφανίστηκαν αρχικά στο μέσο έως ανώτερο τμήμα των βλαστών, πλήττοντας νωρίτερα και εντονότερα το φλοιό και εν συνεχεία τα φύλλα. Από την ανατομική μελέτη των φύλλων προέκυψε πως η υπερεπάρκεια του βορίου προκάλεσε αύξηση του πάχους του ελάσματός τους, κυρίως λόγω της αύξησης του πάχους του σπογγώδους παρεγχύματός τους. Παράλληλα, προκλήθηκε αύξηση στον αριθμό και το μέγεθος των ελαιοσταγονιδίων. Επιπρόσθετα, η υπερεπάρκεια του βορίου επιτάχυνε την δευτερογενή αύξηση των βλαστών, αφού παρατηρήθηκαν κύτταρα φελλού και πολυάριθμα κολλεγχυματικά κύτταρα με παχιά κυτταρικά τοιχώματα και ελάχιστους χλωροπλάστες. Δεδομένου ότι ο φλοιός αποτελεί το βασικότερο κέντρο συσσώρευσης βορίου σε επίπεδο φυτού, συζητείται η άποψη της ύπαρξης ενός μηχανισμού προσαρμογής των φυτών στο πολύ βόριο, μέσω της δέσμευσης-ακινητοποίησης μεγάλων ποσοτήτων του στα τοιχώματα των κυττάρων των νέοσχηματιζόμενων-μη φωτοσυνθετικά ενεργών ιστών του φλοιού.

Για ακόμη περισσότερη δενδροκομική γνώση και ενημέρωση, επισκεφτείτε και εγγραφείτε στο κανάλι του Pomology.gr στο YouTube πατώντας εδώ!

Ακολουθήστε το Pomology.gr στο Facebook και στις Ειδήσεις Google (Google News) για να ενημερώνεστε πρώτοι για όλες τις νέες αναρτήσεις.

Μοιραστείτε άμεσα αυτή την ανάρτηση με τους φίλους σας, μέσω Email, Twitter, Facebook, Pinterest ή WhatsApp, χρησιμοποιώντας ένα από τα χαρακτηριστικά εικονίδια που ακολουθούν ...